Müstakil Gazete’nin seramik dosyasının ikinci bölümüne hoş geldiniz. Bu bölümde bize seramik yapımı ile ilgili en çok sorulan soruları cevaplayacağız. Bizi uzun zamandır takip edenler bu yola Müstakil Dükkan’dan önce Atölye Müstakil ile başladığımızı bilir. 5 sene önce Kadıköy Yeldeğirmeni’nde açılan atölyemizde düzenli dersler ve günü birlik workshoplarla birçok insanı seramik sanatı ile tanıştırıyoruz. Atölyeyi açtığımızdan beri de seramiğin yapım süreci hakkında çok fazla soru geliyor. Bu yazıda spesifik olarak kil üzerinde durmak istedik. Bir önceki yazımızda farklı tür seramik killeri olduğundan bahsetmiştik. Ancak bir de seramik hamuru olarak adlandırılan ve havayla kuruyan bir kil çeşidi var. Birbirinden farklı çeşitler olması kafa karışıklığı yaratabiliyor. O yüzden önce seramik hamuru ve seramik kili arasındaki farktan bahsedelim. Yurtdışında earthenware olarak adlandırılan, ülkemizde ise düşük derece seramik kili olarak geçen malzeme, 1040 derecede seramik fırınında pişen ve sırlandıktan sonra gıdayla teması mümkün olan bir malzemedir. Bizim Müstakil Dükkan’da kullandığımız kil ise stoneware olarak adlandırılan ve 1200 ve üzeri derecede pişen bir kil türüdür. Seramik hamuru ise ev fırınında pişirilen ya da sadece havayla kuruyan, gıdayla teması hiçbir şekilde mümkün olmayan sadece dekoratif amaçla kullanabileceğiniz bir kil türüdür.
Seramik Kili Nasıl Kullanılır?
Eğer seramik hamuru ile değil seramik kili ile çalışıyorsanız, bu malzeme ile hem dekoratif hem de gıdayla temasta kullanabileceğiniz ürünler yapabilirsiniz. Bize en çok gelen sorulardan bir tanesi “kendi kendime evde öğrenebilir miyim?” oluyor. Seramik sanatı çok fazla inceliği olan ve kesinlikle bir eğitmen eşliğinde öğrenildiği zaman yetkinleşilebilecek bir sanat. Tabii ki şekillendirme konularını kendi başına öğrenmek mümkün ancak bu ürünlerin fırına girebilecek kalitede üretilebilmesi için bir eğitimden geçmek şart. Kullanılan boyalar, ürünlerin kalınlığı, fırında patlama ya da çatlama olmaması gibi incelikler için ders almak her zaman seramik öğrenme sürecinizi hızlandırır. Eğer Müstakil’de derslerin nasıl işlediğini daha detaylı öğrenmek isterseniz seramik derslerisayfamıza göz atabilirsiniz.
Evde Seramik Kili Kullanılır mı? ?
Eğer seramik kili ile evinizde üretim yapmak istiyorsanız öncelikle ortamınızı ona göre düzenlemeniz gerekiyor. Çok fazla toz çıkardığı için yatak odası gibi sürekli maruz kalacağınız bir ortamda yapılmasını önermiyoruz. Sürekli havalandırabileceğiniz ayrı bir hobi alanınız var ise orada çalışabilirsiniz. Evde seramik yapmak isteyenlerin en çok sorduğu sorulardan biri de fırın oluyor. Seramik kili ev fırınında pişirilmiyor ve özel seramik fırınında pişirilmesi gerekiyor. Evinizin çevresindeki atölyelerden fırın kiralama talep edebilirsiniz. Ya da ev tipi bir fırın alabilirsiniz. Ev tipi fırınlar için de mutlaka elektrik tesisatınızın uygun olup olmadığına baktırmalısınız. .
Seramik Kili Nasıl Saklanır? ?
Özellikle evde üretim yapanların en çok karşılaştığı sorunlardan biri hava sıcaklığı yüzünden kilin hızlı kuruyup sertleşmesi. Öncelikle kilinizi güneşli alanlardan ya da kaloriferlerden uzak bir yerde muhafaza ederseniz hızlı kurumasını engellersiniz. Mutlaka poşetin içerisinde ve hava almayacak bir şekilde saklamanız gerekmektedir. Biten işlerinizin muhafazası da kilin muhafazası kadar önemlidir. Eğer çok ince işler çalışıyorsanız ya da farklı kalınlıklarda parçalara sahip bir ürününüz varsa o ürünün yavaş kurutulması gerekmektedir. İlk günlerde üzerine delikli bir poşet atarak kuruma sürecini yavaşlatabilirsiniz. Tabak gibi ürünlerin ise sıcakta hızlı kuruyup yamulmaması için üzerine sert bir destek koyabilirsiniz.
Seramik Kili Nasıl Yumuşatılır? ?
Kilinizi yeterince iyi muhafaza edemediniz ve kurudu. Ya da yapım sürecinde artan sert killeriniz var. Bunlar ile ne yapabiliriz? Seramik kilini su ile hızlıca yumuşatabilirsiniz. Ancak suyun içerisinde fazla kalırsa da balçık kıvamına gelebilir. Eğer çok fazla kil tüketiyorsanız ve artan kuruyan parçaları dönüştürmekte zorlanıyorsanız alçıdan bir plaka hazırlayabilirsiniz. Killerinizi önce balçık kıvamına getirip alçı plakaya serin. Alçı kilin suyunu çekecek ve hızlıca tekrar kıvam almasını sağlayacaktır. Sonrasında da yoğurarak kili eski haline getirebilirsiniz.
Seramik Kilinden Neler Yapılır?
Eğer seramik fırınına ulaşımım yok sadece seramik hamuru ile çalışıyorum diyorsanız o zaman sadece dekoratif ürünler çıkarabilirsiniz. Kuruyan ya da ev fırınında pişen hamurunuzu akrilik boyalar ile renklendirip vernikleyebilirsiniz. Ancak bu ürünlerin hiçbirini gıda için kullanamazsınız. Seramik kili ile ise ister dekoratif isterseniz de fonksiyonel tüm parçaları üretebilirsiniz. Seramik tabaklar, bardaklar ya da heykeller yapabilirsiniz. Atölye Müstakil instagram sayfamızdan derslerimizde yapılan işlere göz atabilirsiniz. Derslerimizde hem figüratif hem de kase, bardak gibi işlevsel ürünlerin nasıl yapıldığını gösteriyoruz. Derslerimize kayıt olmak isterseniz de @atolyemustakil instagram hesabından bize DM aracılığıyla ulaşabilirsiniz.